نامه دكتر انوش برزیگر رییس شورای هماهنگی نظام پزشکی های استان گیلان و عضو شورای‌عالی نظام پزشكی كشور به وزیر محترم بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کشور در مورد حق طبیعی مادران در انتخاب نوع زایمان
استاد ارجمند جناب آقای دکتر نمکی
وزیر محترم بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کشور
با سلام
به استحضار مي رساند حدود ۴ سال از اجرائي شدن طرح ترويج زايمان طبيعي در بيمارستان هاي کشور مي گذرد، در اين مدت برگزاري كلاس هاي آمادگي زايمان و آموزش هاي لازم در دوران بارداري در واحدهاي تابعه دانشگاه علوم پزشكي و همچنين در بيمارستان هاي خصوصي براي مادران باردار انجام شده است، تجهيز بخش‌ها و اتاق هاي زايمان، انجام زايمان های بي درد با روش هاي اپيدورال، اسپينال و روشهاي استنشاقي و تزريقي، آموزش به همراهان مادران باردار (اعم از همسر، خانواده،….) و اجرائي شدن همراهي با همکاران محترم ماما، همگي از فعاليت هاي انجام شده در ترغيب مادران باردار براي زايمان طبيعي بوده اند.
از طرفي متخصصين زنان در مطب هاي خود براي هر مادر باردار وقت و زمان بيشتري در جهت تشويق مادران باردار و توصيه به انجام زايمان طبيعي به عنوان روش اصلح براي زايمان، صرف نموده و مي نمايند و همه اين ها با توجه به اجرایی بودن، باعث گرايش بيشتر به انجام زايمان طبيعي و افزايش آمار زايمان طبيعي شده است.
ازطرف ديگر دانشگاه علوم پزشكي گيلان با مشروط قراردادن اعتبار بخشي بيمارستان هاي خصوصي درجه يك به ميزان آمار زايمان طبيعي مادر باردار نخست زا و حتي كاهش گريدينگ بيمارستان ها به درجه دو بدليل پايين بودن آمار زايمان طبیعی در چند ماه اول اجراي طرح، باعث ایجاد محدوديت هاي بسياري در بستري مادرانی با زایمان های پرخطر كه نياز به ارائه خدمات و امكانات فوق تخصصي نظير CCU,ICU,NICUداشته، نموده اند که کاهش گریدینگ سبب بروز مضرات مالی هنگفت برای بیمارستان‌ها شده است.
لذا این موضوع از چهار منظر علمی، اخلاقی، قانونی و بار روانی قابل بررسی می باشد:
الف- از نظر علمی : بسياري از مادران باردار در حال حاضردر سنين بالاي ٣٥-٤٠ مي‌باشند، زيرا بدلايل مختلف (شرايط اقتصادي ،تحصيل و…) ديرتر ازدواج نموده و ديرتر اقدام به بارداري مي نمايند،كه همين مسئله باعث مي شود كه پس از دست و پنجه نرم كردن با بيماري هائي مثل فيبروم و اندومتريوزيس و درمان هاي نازائي و بعضأ سقط هاي مكرر به يك حاملگي viable دست مي يابند كه براساس پروتكل انديكاسيون هاي سزارين وزارتخانه، هيچكدام انديكاسيون قطعي سزارين نيستند و چنين بيمارانی با سن بالا و سرشار از استرس، نگران شيوه زايمان خود نيز مي باشند و احتمال آسيب به نوزاد و مادر در حين زايمان طبيعي براي او و همسر و خانواده اش پذيرفتني نيست و همكاران متخصص زنان بعضاً ناچارند این مادران باردار را در بيمارستان هاي درجه سه سزارين كنند كه این بیمارستان ها فاقد امكانات كافي براي مادران باردار با سن بالا با احتمال بيشتر ديابت، فشارخون بالا، پره‌اكلامپسي و نیز براي نوزادان نارس و پرخطر، می باشند و این دستورالعمل وزارتخانه باعث می‌شود چنين بيماراني را از امكانات يك بيمارستان مجهز محروم گردد وخود و زائو را درگير عوارض و حاشيه هاي يك بيمار پرخطر نمايند که این موضوع برخلاف آیین نامه وزارتخانه می باشد.
ب-از نظر بار روانی : با توجه به گرايش بيشتر به زايمان طبيعي و افزايش آمار، هنوز مادراني هستندكه عليرغم همه تمهيدات و آموزش هاي حين بارداري بدليل ترس شديد از درد زايمان يا بدليل عوارض احتمالي زايمان مثل آسيب به نوزاد Erb.pulsy,dystotia,fracture,….) ) و آسيب هاي مادري (pelvic relaxation,….) حاضر به زايمان طبيعي نمي‌باشند و حتي در خانواده ساير خانم ها ابراز مي‌دارند كه تا زمانيكه اين طرح وجود دارد ما اقدام به بارداري نمي كنيم که با توجه به نیاز کشور به افزایش موالید به دلیل پیرشدن جمعیت کشور در دهه های آینده، این امر سبب کاهش موالید کشور می گردد.
ج و د- از نظر قانونی و اخلاقی : بر اساس ماده ۶۷ آیین نامه اخلاق پزشکی ، پزشک موظف است به حق بیمار در انتخاب آزادانه و آگاهانه روش درمانی از بین گزینه‌هایی که از لحاظ علمی و فنی درست و منطقی باشند احترام بگذارد و بر اساس ماده ۶۶ آیین نامه مذکور لازم است همه گزینه های تشخیصی و درمانی که از لحاظ علمی و فنی برای بیماران درست و قابل قبول به شمار می‌آیند با یاد کرد نقاط ضعف، نقاط قوت، منافع و عوارض احتمالی به آن ها معرفی شوند. شاغلان حرف‌پزشکی و وابسته لازم است در پاسخ دادن به سوالات بیماران تلاش کنند و با بیمار به یک تصمیم مشارکتی دست یابند و در همین راستا از منظر اخلاقی نیز در حالی که بسیاری از مسوولین محترم متقاضی عمل سزارین برای بستگان خود می باشند، با کدام منطق و استدلال می توان انجام این روش درمانی را برای مردم عادی ممنوع نمود؟
لذا خواهشمند است دستور فرمایید ترتیبی اتخاذ گردد تا انتخاب زایمان طبیعی و سزارین با انتخاب فی مابین مادران باردار و پزشک معالج با رعایت اصول اخلاقی و علمی صورت پذیرد تا مشکلات مذکور مرتفع گردد.
دكتر انوش برزیگر
عضو شورای‌عالی نظام پزشكی كشور
رییس شورای هماهنگی نظام پزشکی های استان گیلان
